Podstawy DNA 2: Struktura DNA

W ostatnim czasie przedstawiliśmy naszą nową serię Podstawy DNA, w której odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania dotyczące DNA, przez naszych użytkowników. W tychże wpisach będziemy rozprawiać o funkcjach DNA MyHeritage, i o nauce, która kryje się za tą technologią, dając Wam jaśniejszy obraz tego ekscytującego świata i genealogii.

Dziedziczenie DNA

W naszym ostatnim poście pisaliśmy o tym, jakie cechy dziedziczymy od swoich rodziców. Wspomnieliśmy, że połowa DNA pochodzi od Ojca, a połowa od Matki. Przyjrzyjmy się temu tematowi nieco bliżej.

Rozkładamy DNA na części pierwsze: Od podwójnej spirali do nukleotydów

Nasze ciała składają się z ponad 30 trylionów komórek. Główną siedzibą komórki jest jądro. Nie każda komórka ma jądro – czerwone krwinki go nie posiadają. Jednak w przeważającej części komórki je posiadają, i tam przechowuje się DNA!

DNA ma kształt podwójnej spirali – pomyśl o dwóch, długich (niezwiązanych!) sznurowadłach, ściśniętych razem na całej długości, a następnie owiniętych wokół palca. Każda z dwóch sznurówek składa się z serii małych bloków zwanych nukleotydami. Istnieją cztery typy nukleotydów, w skrócie A, T, G i C. Te same cztery nukleotydy pojawiają się w kółko w różnych porządkach, aby utworzyć całą sekwencję DNA.

Odnosząc się do terminu „Instrukcja Obsługi dla Ciebie”, pomyśl o DNA jako tekście instrukcji, które Twoje ciało czyta, tworząc Ciebie. Nukleotydy to alfabet używany do utworzenia tego tekstu. Potraktuj nukleotydy jak litery, a każdy zestaw trzech kolejnych liter nazywany jest kodonem – metaforycznie porównując do słów. Grupy kodonów tworzą metaforyczne zdania, a całość – Twoje DNA – Twoją instrukcję obsługi.

Metaforycznie, dwie sznurówki obok siebie, sznurówka A na jednej jest dopasowana ze sznurówką T na drugiej, G dopasuje się z C na drugiej. Tak więc, obserwując jedną sznurówkę wiesz już co będzie zapisane na drugiej – każde miejsce pierwsze ma literę A, drugie ma literę T; każde miejsce pierwsze ma literę T, a drugie literę A. Podobnie, każde miejsce pierwsze ma literę G, drugie ma literę C; i każde miejsce pierwsze ma literę C, a drugie ma literę G.

Około 99.9% tej długiej sekwencji jest identyczna dla każdej osoby na Ziemi. Natomiast 0.1% która jest różna dla każdej osoby kryje za sobą tę część manualnej instrukcji, która sprawia, że jesteśmy wyjątkowi – od koloru skóry, poprzez wzrost, i więcej.

Organizowanie DNA: Od histonów do chromosomów

Ludzki genom zawiera około 3 miliardów par nukleotydów – to dwie bardzo długie sznurówki! Ponieważ jest to instrukcja obsługi dla Ciebie, niezwykle ważnym jest, aby były one dobrze zorganizowane i nie zaplątały się. Jest wiele poziomów organizacyjnych, ale tutaj poznamy tylko kilka z nich.
Ponieważ pasma DNA są bardzo długie, segmenty owinięte są wokół białek zwanych histonami, podobnie jak szpula nici. Te szpule są następnie pakowane w chromosomy. Pomyśl o tym jak o instrukcji obsługi, której tekst jest tak długi, że jest publikowany w wielu tomach – każda objętość jest chromosomem.

Przekazywanie DNA, jeden chromosom w jednym czasie

Kontynuując naszą “instrukcję obsługi”, posiadamy dwie edycje 23-tomowej instrukcji obsługi. Na każdy tom z tej serii lub każdy chromosom otrzymujemy jedno z dwóch wydań naszej matki i jedno z dwóch wydań naszego ojca, które oni z kolei otrzymali od swoich rodziców. Testy DNA, takie jak MyHeritage DNA, mogą pomóc w ustaleniu, które edycje otrzymałeś od swoich rodziców.

Przy okazji, to również dlatego Twoja ocena etniczności może się różnić od oceny rodzeństwa”! Na przykład, jeśli Twoja matka jest w 50% Polką i w 50% Angielką, a Twój ojciec w 50% Polakiem i w 50% Ukraińcem, Twoje pochodzenie etniczne może być bardziej polsko-polskie, podczas gdy Twojej siostry angielsko-ukraińskie. Oczywiście, w rzeczywistości, różnice nie są zazwyczaj aż tak dramatyczne. Ale jest możliwe, a nawet prawdopodobne, że rodzeństwo odziedziczy przynajmniej nieco inny procent różnych grup etnicznych w swoim DNA.

Działa to również z większością dziedziczonych cech, nie tylko etnicznych. Jeśli jedno z rodziców jest bardzo wysokie, a drugie bardzo niskie, Ty i Twoje rodzeństwo prawdopodobnie odziedziczyliście różne kombinacje wzrostu Twoich rodziców, dlatego też wszyscy będziecie różnili się wzrostem od siebie, nawet jeśli wszystkie geny wzrostu pochodziły z tego samego oryginalnego basenu. Po prostu otrzymaliście różne kombinacje z dostępnych opcji genetycznych.

Zostań na bieżąco

W przyszłym miesiącu porozmawiamy o tym, w jaki sposób wykonywany jest test DNA. Dołączcie do nas!