Na tropie przodków Mikołaja Kopernika

Nie ma w Polsce osoby, która nie wiedziałaby kim był Mikołaj Kopernik. W ramach przypomnienia.., urodził się 19 lutego 1473 r. w Toruniu. Zmarł 24 maja 1543 r. we Fromborku i został pochowany w podziemiach tamtejszej katedry. W tym samym roku ukazało się drukiem w Norymberdze jego przełomowe dla nauki dzieło „O obrotach sfer niebieskich”. Na Blogu wspominaliśmy już raz o drzewach genealogicznych Kopernika, które zostały stworzone przez uczniów szkół kopernikowskich w województwie warmińsko-mazurskim.

Mikołaj Kopernik

Ale co wiemy o jego rodzeństwie?

W Domu Kopernika, oddziale Muzeum Okręgowego W Toruniu, już wkrótce zaprezentowane zostanie profesjonalne drzewo genealogiczne przodków Kopernika, które będzie tłem dla opowieści o losach i dziejach rodzeństwa Kopernika, tj. żony Bartłomieja Gertnera – Katarzyny, ksieni klasztoru żeńskiego w Chełmnie – Barbary oraz brata – kanonika Andrzeja.

Dodatkowo, zwiedzający będą mogli poznać historię znanych przodków uczonego. Na wystawie podjęty zostanie także problem, czy żyją współcześnie potomkowie rodziny Kopernika, czyli dzisiejsi krewni jego siostry Katarzyny, która, z mężem Bartłomiejem, miała pięcioro dzieci.

Ta kwestia, o której ostatnio głośno w środowisku badaczy, ma niezwykle wielki wpływ na badania związane z udowodnieniem autentyczności czaszki odnalezionej w wykopaliskach we fromborskiej katedrze w 2005 roku i przypisywanej Mikołajowi Kopernikowi. Opowieść o krewnych astronoma widzowie będą mieli możliwość skonfrontować z tłem odnoszącym się do przełomu czasów późnego gotyku i renesansu.

Według naukowców badających drzewo genealogiczne Mikołaja Kopernika wiele wskazuje na to, że astronom miał jeszcze jednego brata, o którym wiedza nie dotrwała do naszych czasów. Prawdopodobnie ów najstarszy z braci nosił imię Łukasz? Ale czy to prawda?

Powszechnie wiadomo, że Mikołaj Kopernik miał starszego brata – Andrzeja i dwie siostry: Barbarę i Katarzynę. Po śmierci ojca Barbara wstąpiła do zakonu benedyktynek i przeniosła się do klasztoru w Chełmnie, gdzie została ksienią. Prawdopodobnie w klasztorze tym znalazła na starość schronienie także matka Kopernika. Druga siostra astronoma – Katarzyna wyszła za mąż za osiadłego w Toruniu kupca z Krakowa. Natomiast bracia Andrzej i Mikołaj wyruszyli na studia do Krakowa.

O najstarszym, domniemanym bracie, nie wiadomo nic, prócz tego, że powinien mieć na imię Łukasz, bo taka była tradycja w rodzinie Koperników. Joanna Jendrzejewska z UMK w Toruniu na konferencji naukowej w Krakowie „Tajemnica grobu Mikołaja powiedziała, iż „Najstarszy syn zawsze otrzymywał imię po swoim ojczystym dziadku – w tym przypadku po Łukaszu”. „W rodzinie Mikołaja Kopernika brakuje nam tego Łukasza. Imię najstarszego brata Mikołaja, a więc +Andrzej+, wywodzi się z rodziny matki. We wcześniejszych liniach genealogicznych tej rodziny ewidentnie widać, że najstarszy syn otrzymuje imię po dziadku. Podobnie jest w przypadku córek – tam mamy następujące po sobie: Barbary, Krystyny i Barbary. Można założyć z bardzo dużym prawdopodobieństwem, że ten jeszcze starszy syn był, ale być może zmarł w bardzo wczesnym wieku„.

Jendrzejewska wraz z Anną Stachowską od kilku lat śledzą drzewo genealogiczne rodziny Mikołaja Kopernika, aby odnaleźć jego krewnych. Chodzi o znalezienie materiału genetycznego, który można by porównać z kodem DNA wyodrębnionym z czaszki znalezionej w 2005 r. w katedrze we Fromborku, która jak przypuszczają naukowcy należała do wielkiego astronoma. Takie porównanie mogłoby ostatecznie rozstrzygnąć, czy czaszka należała faktycznie do Kopernika.

Źródła: PAP, historicus.pl, Nowosci.com.pl, Zdjęcie: Wikipedia.pl