5 kobiet wynalazczyń, których innowacje zmieniły dzisiejszy świat
Świat, w którym dziś żyjemy, jest bez porównania bardziej wygodny, komfortowy i bezpieczny niż ten, w którym żyli nasi przodkowie. Zawdzięczamy to wielu ludziom, którzy poświęcili swoje życie na znalezienie lepszych sposobów robienia pewnzch rzeczy – a wiele z tych osób to kobiety. Choć kobiety wnosiły istotny wkład w naukę, technologię i innowacje na przestrzeni dziejów, ich osiągnięcia często pozostawały niezauważone i niedocenione. Niestety, wiele kobiet wynalazców spotkało się z dyskryminacją i seksizmem, gdy starały się, aby ich innowacje zostały uznane i wykorzystane przez społeczeństwo. Według
Smithsonian Magazine, nawet we współczesnej Ameryce mniej niż 10% osób, którym przyznano patent jako „głównym wynalazcom” to kobiety.
Dziś, z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet, poznamy 5 przełomowych wynalazków stworzonych przez kobiety, które ukształtowały nasze dzisiejsze życie – od wszechobecnych urządzeń po funkcje i systemy, które sprawiają, że nasz świat jest bezpieczniejszy i łatwiejszy w nawigacji.
Odkryj historie swoich żeńskich przodków na MyHeritage
Josephine Cochrane: zmywarka do naczyń
Nowoczesna zmywarka to naprawdę cudowna rzecz. Jest jak magiczne pudełko, w którym chowasz brudne naczynia, by po kilku godzinach otworzyć je ponownie i znaleźć je lśniąco czyste – oszczędzając nam godzin pracy i galonów wody.
Komu zawdzięczamy tę cudowną nowoczesną aparaturę? Amerykańskiej wynalazczyni o nazwisku Josephine Cochrane.
Znaczek wydany w Rumunii na cześć Josephine Cochrane, wynalazczyni nowoczesnej zmywarki do naczyń
Chociaż nie była pierwszą osobą, która wynalazła maszynę do mycia naczyń, jej pomysłem było wykorzystanie ciśnienia wody, a nie szczotek do usuwania resztek jedzenia.
Josephine urodziła się w Ashtabula County, Ohio, w 1839 roku. Jej pradziadek był wynalazcą, a ojciec inżynierem budowlanym, ale nie otrzymała żadnego formalnego wykształcenia w dziedzinie nauk ścisłych. Jako osoba towarzyska, Josephine lubiła przyjmować gości w swoim domu, ale zauważyła, że jej delikatna porcelana stawała się wyszczerbiona, gdy służba szorowała jej naczynia w zlewie. Zdeterminowana, by znaleźć lepszy sposób na mycie naczyń, zaprojektowała maszynę ze stelażem, na którym spoczywały naczynia, które strumieniami wody spryskiwały wszelkie nieczystości. Opatentowała swój projekt w 1886 roku i zaczęła produkować swój wynalazek dla przyjaciół, a także reklamować go w lokalnych gazetach. Wkrótce maszyny zaczęły kupować firmy, takie jak restauracje i hotele. Na Światowych Targach w Chicago w 1893 roku Josephine zdobyła nagrodę za swój projekt.
Minęło trochę czasu, zanim zmywarki stały się urządzeniem domowym. Wiele domów nie miało możliwości dostarczenia wystarczającej ilości gorącej wody do urządzenia, a niektóre gospodynie wolały myć naczynia ręcznie, zwłaszcza że mydło mogło czasem pozostawiać na nich osad. To połączenie postępu technologicznego, zmiany w podejściu kobiet do prac domowych i dostępności detergentu do zmywarek sprawiło, że urządzenie to stało się niezwykle popularne w latach 50-tych.
Mary Anderson: wycieraczki do szyb samochodowych
Następnym razem, gdy będziesz jechał w złej pogodzie i będziesz w stanie zobaczyć drogę przed sobą, pamiętaj, aby złożyć podziękowania wynalazczyni Mary Anderson.
Mary Anderson, wynalazczyni wycieraczek samochodowych
Urodzona w Alabamie w 1866 roku Mary była deweloperem nieruchomości. Pewnego dnia w 1902 roku jechała w Nowym Jorku trolejbusem w śnieżną pogodę. Zauważyła, że kierowca miał problemy z widocznością przez okna i musiał wychylać się przez okno lub zatrzymywać samochód i wychodzić z niego, aby wytrzeć przednią szybę rękami. To nasunęło Mary pomysł stworzenia czegoś, co mogłoby wytrzeć przednią szybę od wewnątrz samochodu.
Mary stworzyła prototyp, który składał się z “łopatki” przymocowanej do dźwigni wewnątrz tramwaju. Kierowca mógł przekręcić dźwignię, aby przesunąć ostrze w przód i w tył po przedniej szybie, usuwając śnieg i deszcz, który zasłaniał widok. W 1903 roku złożyła wniosek o patent, a kiedy został przyznany, zaczęła sprzedawać swój wynalazek producentom samochodów. Niestety, nie uznali oni jego wartości handlowej i jej patent wygasł, zanim zdążyła go sprzedać.
Dopiero kilkadziesiąt lat później wycieraczki stały się standardem, a dziś są uważane za podstawowy element bezpieczeństwa w wielu typach pojazdów.
Marie Van Brittan Brown: system zabezpieczeń domu
Niezliczone rzesze ludzi na całym świecie śpią w nocy bezpiecznie i spokojnie w swoich łóżkach dzięki afroamerykańskiej wynalazczyni Marie Van Brittan Brown, która w latach 60-tych XX wieku wymyśliła pierwszy system bezpieczeństwa domowego.
Urodzona w Queens w Nowym Jorku, Marie była pielęgniarką, która pracowała przez wiele godzin i często wracała do domu o późnej porze. Jej mąż Albert był technikiem elektronikiem i również pracował do późnych godzin nocnych. W ich dzielnicy panowała przestępczość i wracając do domu często czuli bezbronność i zagrożenie.
Marie wpadła na pomysł systemu zabezpieczeń domu, który pozwalałby mieszkańcom widzieć i komunikować się z gośćmi przed otwarciem drzwi. Jej wynalazek składał się z kamery telewizji przemysłowej (CCTV) zamontowanej na zewnątrz przy drzwiach wejściowych i połączonej z monitorem wewnątrz domu. Kamerą można było sterować za pomocą panelu kontrolnego umieszczonego wewnątrz domu, a mieszkańcy mogli za jej pomocą widzieć gości i komunikować się z nimi za pomocą systemu interkomu.
Marie i Albert złożyli wniosek o patent na swój wynalazek w 1966 roku. Choć był to przełomowy wynalazek w dziedzinie zabezpieczeń domowych, Marie i Albert napotkali na poważne przeszkody w jego upowszechnieniu. Pod wieloma względami był to wynalazek wyprzedzający swoje czasy: technologia wymagana do jego produkcji była wciąż niebotycznie droga, a oni nie byli w stanie zapewnić sobie partnera produkcyjnego.
Musiało upłynąć wiele dziesięcioleci, aby pomysł Marie mógł wreszcie przynieść korzyści społeczeństwu. Systemy bezpieczeństwa CCTV stały się po raz pierwszy dostępne dla gospodarstw domowych w 2005 roku – 6 lat po śmierci Marie w wieku 76 lat. Choć Marie nigdy nie doczekała się, by jej wynalazek chronił domy, jej praca utorowała drogę do rozwoju nowoczesnych systemów zabezpieczeń.
Margaret Knight: torby papierowe produkowane na skalę masową
Bardziej zrównoważona niż plastikowa, wygodniejsza niż torby wielokrotnego użytku, a do tego czysta kanwa do DYI: kto nie kocha świeżej papierowej torby do noszenia zakupów? Być może nadal nosilibyśmy nasze zakupy w wiklinowych koszach lub niewygodnych papierowych stożkach, gdyby nie Margaret Knight, wynalazczyni maszyny do produkcji papierowych toreb.
Urodzona w York, Maine, w 1838 roku, Margaret dorastała w rodzinie mechaników i wynalazców i od najmłodszych lat wykazywała zainteresowanie mechaniką i inżynierią. W wieku 12 lat poszła do pracy w przędzalni bawełny i zauważyła, że jedną z głównych przyczyn poważnych obrażeń były latające wahadła ze stalowymi końcówkami, które miały zwyczaj odczepiać się od krosien i spadać z dużą prędkością. Postanowiła rozwiązać ten problem i udało jej się wynaleźć system ograniczający, który wkrótce został powszechnie przyjęty w przemyśle bawełnianym.
Pracowała w innych branżach i zdobywała doświadczenie w rzemiośle. W pewnym momencie dostała pracę przy ręcznym składaniu toreb papierowych w fabryce Columbia Paper Bag w Springfield, Massachusetts. Uznając ten proces za wyjątkowo nieefektywny, zastanawiała się, czy istnieje sposób na jego zautomatyzowanie. Zaprojektowała więc pierwszą maszynę do produkcji toreb papierowych z płaskim dnem. Składająca się z kilku zazębiających się przekładni i ostrzy maszyna cięła i składała papier na kształt torby z kwadratowym dnem.
Margaret złożyła wniosek o patent na swój wynalazek w 1871 roku – w czasach, gdy bardzo niewiele patentów posiadały kobiety. Niestety, musiała udać się do sądu, aby go zdobyć, ponieważ niejaki Charles Annan usiłował twierdzić, że ukradła mu go. W odpowiedzi na jego seksistowski argument, że jako kobieta nie mogła wynaleźć takiej maszyny, przedstawiła swoje szczegółowe i ręcznie rysowane plany, udowadniając ponad wszelką wątpliwość, że wynalazek jest jej autorstwa.
Gladys West: globalny system pozycjonowania (GPS)
Kiedyś byliśmy zagubieni, ale teraz się odnaleźliśmy… w dużej mierze dzięki Gladys West i jej roli w wynalezieniu GPS, czyli globalnego systemu pozycjonowania.
Gladys urodziła się w 1930 roku w Dinwiddie County w Wirginii w rodzinie, która posiadała małą farmę. Ciężko walczyła o wykształcenie i zdobyła stypendium do Virginia State College, gdzie ukończyła studia matematyczne. Po ukończeniu studiów pracowała przez pewien czas jako nauczycielka, aby zaoszczędzić pieniądze na studia magisterskie. Po uzyskaniu tytułu magistra matematyki została programistą komputerowym i matematykiem w bazie marynarki wojennej w Dahlgren, w stanie Wirginia. Była drugą czarną kobietą zatrudnioną w tym miejscu.
W 1978 roku Gladys została kierownikiem projektu Seasat, pierwszego satelity monitorującego zmieniające się warunki i cechy oceanów. Ostatecznie pracowała w GEOSAT, satelicie, który mógł tworzyć modele powierzchni Ziemi. Program stworzony przez nią i kierowany przez nią zespół był w stanie obliczyć orbity satelitów z wielką precyzją – pomagając w opracowaniu matematycznego modelu kształtu Ziemi, znanego jako geoida. Geoida jest kluczowym elementem technologii GPS, używanym do określenia dokładnej lokalizacji odbiornika GPS na powierzchni Ziemi.
Ilustracja satelitów GPS krążących wokół Ziemi
Osiągnięcia Gladys są szczególnie imponujące, jeśli weźmiemy pod uwagę, że powstały one w okresie, gdy informatyka i technologia były dziedziną zdominowaną przez mężczyzn, a afroamerykańskie kobiety spotykały się z dużą dyskryminacją w miejscu pracy.
System GPS jest dziś wykorzystywany w wielu dziedzinach, od nawigacji w pojazdach i samolotach do pomiarów, mapowania i śledzenia ruchu ludzi i towarów. Wkład Gladys w rozwój systemu GPS został uznany za kluczowy element tej innowacyjnej technologii i jest ona powszechnie uważana za jedną z cichych bohaterek rewolucji GPS.
5 wynalazków wyróżnionych w tym wpisie to tylko mała porcja przełomowego wkładu kobiet w naukę, technologię i innowacje. Innowacje tych kobiet zmieniły świat w znaczący sposób, a ich historie są świadectwem ważnej roli, jaką kobiety odegrały w kształtowaniu naszego społeczeństwa.
Badając historię swojej rodziny, możesz być zaskoczony odkryciem szczegółów dotyczących tego, w jaki sposób kobiety z Twojej rodziny odcisnęły swoje piętno na świecie. Niezależnie od tego, czy były wynalazcami, aktywistkami, czy po prostu kobietami, które prowadziły swoje życie z odwagą i determinacją, te historie są potężnym przypomnieniem ważnego wkładu, jaki kobiety wniosły do społeczeństwa na przestrzeni dziejów, a także niezliczonych sposobów, w jakie kobiety nadal kształtują nasz dzisiejszy świat.
