Odkrywanie starożytnej przeszłości Izraela: Zachwycające mozaiki z Huqoq
W samym sercu Dolnej Galilei, w pobliżu Jeziora Galilejskiego, trwają wykopaliska, które rzucają nowe światło na bogatą i starożytną historię regionu. Miejsce wykopalisk w Huqoq, gdzie znajduje się starożytna synagoga z V wieku naszej ery, ujawnia jedne z najwspanialszych mozaik, jakie kiedykolwiek odkryto w Izraelu.
Huqoq to obecnie kibuc założony w 1945 roku. Jego nazwa nawiązuje do starożytnego miasta kapłańskiego na terytorium plemienia Aszera. W czasach swojej świetności, w okresie talmudycznym i misznaickim, Huqoq rozkwitło jako centrum dla tysięcy Żydów i 24 rodzin kapłańskich chroniących żydowskie tradycje po zniszczeniu Drugiej Świątyni i późniejszym wygnaniu z Jerozolimy.
Obecny teren wykopalisk, Huqoq, Izrael
Od 2012 r. amerykańska archeolog, profesor Jodi Magness z Uniwersytetu Karoliny Północnej w Chapel Hill, każdego lata kieruje zespołem studentów prowadzących wykopaliska w Huqoq. Jej specjalnością jest archeologia Izraela i Jordanii, ze szczególnym uwzględnieniem okresu rzymskiego, bizantyjskiego i wczesnomuzułmańskiego.
W ciągu ostatniej dekady ich wysiłki doprowadziły do powstania kilku zapierających dech w piersiach mozaik przedstawiających urzekające sceny. Skomplikowane szczegóły i żywe kolory tych obrazów oferują żywe okno w przeszłość.
Niektóre mozaiki przedstawiają sceny wojny i bohaterstwa. Ten obraz przedstawia brodatego żołnierza ubranego w strój bojowy, prowadzącego byka za rogi. Za nim podąża więcej żołnierzy i słoni w strojach ochronnych. Żołnierz spotyka się ze starszą postacią, siwowłosą i ubraną w białą tunikę, której towarzyszą młodzi mężczyźni w uroczystych strojach, z mieczami w pochwach. Ta mozaika wydaje się przedstawiać Aleksandra Wielkiego spotykającego żydowskiego kapłana, przedstawiając historyczne wydarzenie z 332 r. p.n.e., kiedy Aleksander rozpoczął kampanię podboju w całym regionie, w tym w Izraelu.
Jednak narracja przedstawiona na tej mozaice jest wątpliwa, ponieważ zapisy historyczne wskazują, że Aleksander Wielki nigdy nie został pokonany przez zbuntowanych Żydów, co sugeruje dzieło sztuki.Alternatywna interpretacja tej mozaiki jest zgodna ze znaną historią z Talmudu, która opowiada o człowieku imieniem Bar Kamtza dostarczającym do Świątyni cielca ze skazą w imieniu cesarza Nerona, jako część podstępu mającego na celu zemstę na rabinach – co w rezultacie wywołało powstanie żydowskie. Kontekst ten sugeruje, że wydarzenia przedstawione na mozaice miały miejsce około 65 lub 66 roku n.e.
Biblijne narracje również ożywają w tych mozaikach, z przedstawieniem Samsona, bohatera z Księgi Sędziów, wiążącego dwa lisy za ogony.
Inna mozaika przedstawia Egipcjan, dowodzonych przez faraona, poddających się swojemu losowi poprzez utonięcie w Morzu Czerwonym. Przy powiększeniu można zobaczyć ryby połykające egipskich żołnierzy.
W tym przedstawieniu historii Jonasza widzimy, jak Jonasz zostaje wyrzucony za burtę podczas burzy, tylko po to, by zostać połkniętym przez rybę, która z kolei zostaje połknięta przez inną rybę i tak dalej.
Ta mozaika żywo ilustruje narrację o Wieży Babel. W szczególności podkreśla napięty moment, w którym dwóch robotników zaangażowanych w budowę wieży jest przedstawionych w trakcie zaciętej kłótni.
Niedawne wykopaliska ujawniły kolejne zachwycające mozaiki. Jedna z nich przedstawia mężczyzn w spodniach trzymających łańcuch bukietów kwiatów, koguta oraz twarze mężczyzny i kobiety. Odkryto również kamienne filary wewnątrz synagogi, pokryte tynkiem i pomalowane liśćmi bluszczu.Inna niedawno odkryta mozaika zawiera intrygujący hebrajski napis w centrum, otoczony kwiatowymi dekoracjami. Po bokach aramejski akwaforta zawiera nazwiska darczyńców, którzy sfinansowali budowę synagogi.
Jedno z najnowszych odkryć przedstawia tygrysa ścigającego koziorożca:
Ponieważ wykopaliska w Huqoq są kontynuowane, z niecierpliwością czekamy, aby zobaczyć, jakie historyczne odkrycia zostaną dokonane w nadchodzących latach. Dzięki sumiennej pracy profesor Magness i jej zespołu, starożytne narracje i bogactwo kulturowe Izraela są na nowo ożywiane, z każdą mozaiką z osobna. Każde odkrycie wzbogaca nasze rozumienie minionych epok i utrzymuje historię przy życiu dla przyszłych pokoleń.
