Poszukiwania w Urzędzie Stanu Cywilnego do kiedy?
W zeszłym tygodniu opublikowaliśmy ankietę z zapytaniem z jakich dokumentów najczęściej korzystacie. Aż 50% biorących udział w ankiecie stwierdziło, że w takim samym stopniu korzysta z dokumentów zdigitalizowanych i papierowych! Cóż, może nadejdą takie czasy, iż wszystko będzie dostępne w formie zdigitalizowanej, ale papierowa forma pozostanie i będziemy mogli wybierać, czy chcemy się udać np. do danego archiwum lub chcemy skorzystać z niego online. Na blogu wówczas wspomnieliśmy Wam, że akta w urzędzie stanu cywilnego przechowywane są przez 100 lat. Po upływie tego czasu przekazywane są do Archiwum Państwowego. Dzisiaj przedstawimy Wam więcej szczegółów!
Tak jak wspomnieliśmy księgi mające mniej niż 100 lat przechowywane są w USC, starsze niż 100 lat są przekazywane do Archiwów Państwowych. Czyli załóżmy jeśli mamy w rodzinie osoby urodzone poniżej 1911 roku nie znajdziemy ich danych w USC tylko już w archiwum, a akta osób urodzonych po 1912 – znajdą się jeszcze w USC. Chociaż znając opieszałość urzędów czasem akta mogą leżeć kilka lat dużej w USC zanim trafią do archiwów, dlatego też czasem musimy wybaczyć te niuanse. Ważną informacją jest również to, że dostęp do zasobów metrykalnych w Urzędach Stanu Cywilnego jest ograniczony. Zasady uzyskiwania dokumentów w USC regulują ustawy i rozporządzenia, w tym ustawa o prawie aktu stanu cywilnego zaprezentowana poniżej:
W świetle jej art. 83 ust. 1, odpisy oraz zaświadczenia z ksiąg stanu cywilnego wydaje się na wniosek sądu lub innego organu państwowego, osoby, której stan cywilny został w akcie stwierdzony, jej wstępnego, zstępnego, rodzeństwa, małżonka lub przedstawiciela ustawowego. Odpisy aktów stanu cywilnego i zaświadczenia o dokonanych w księgach stanu cywilnego wpisach lub o ich braku mogą być również wydane na wniosek innych osób niż wymienione w ust. 1, które wykażą w tym interes prawny, oraz na wniosek organizacji społecznej, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi takiej organizacji i gdy przemawia za tym interes społeczny. Zaświadczenie o zaginięciu lub zniszczeniu księgi stanu cywilnego może być także wydane na wniosek innych zainteresowanych osób (art. 83 ust. 2).
W przypadku zasobów metrykalnych możemy otrzymać trzy rodzaje dokumentów: odpis zupełny, odpis skrócony oraz kserokopie, skany i fotografie. Jednakże, kopie aktu, nie zawsze udaje się nam uzyskać, jeśli chodzi natomiast o odpisy, nie powinniśmy mieć z nimi problemu.
A teraz wróćmy trochę do historii. Księgi metrykalne w Kościele rzymskokatolickim prowadzone są od XVI w. w wyniku uchwał podjętych na soborze trydenckim. Początkowo prowadzono księgi ochrzczonych i zaślubionych, później również zmarłych. Od 1607 roku, po obradach prowincjonalnego synodu Piotrkowskiego wprowadzono obowiązek prowadzenia przez proboszczów, prócz wymienionych rodzajów ksiąg metrykalnych, także księgi bierzmowanych oraz wykazu parafian.
Pod koniec XVIII w. w Europie stopniowo zaczęto wprowadzać państwową rejestrację stanu cywilnego. Początkowo państwo korzystało z rejestracji kościelnej: proboszczowie byli urzędnikami stanu cywilnego. Dopiero z czasem powstały osobne, znane współcześnie urzędy stanu cywilnego. W Polsce proces ten przebiegał w różnym czasie dla poszczególnych zaborów. Dokładnie jak to się przekładało w zaborze pruskim rosyjskim i austriackim możecie się dowiedzieć tutaj.
źródło: Wikipedia, ustawa: Giodo, zdjęcie: Google
